Txema Ramirez de la Piscinaren Ikus gaitzazuen liburuak entziklopedia subjektiboa dirudi, irakasle-idazleak mamitutako definizio eta gogoetaz janzten baitira lerroalde luzeen hasieran agertzen diren hitz letra-lodiak. Hori dela eta (eta sarrera horietariko bat sintesi-ahalmena izanik), neronek ere laburpen poetiko-literarioa egingo diot liburuaren hasierako irakurgaiari, luze samarra atera arren.
Bidea.
Hartzaile denak mezu
opakoz itota
bidebakarra ez al da
erlazio mota?
Bestela “esatea”
izanik erronka
mezua gakoa da;
bidea, borroka.
Lenin.
Azpikoa nagusi
jartzen baldin bada
eta agintzen badu
lehengoen erara,
justizia pixka bat
egin arren, hara
bata bestea baino
hobea ez da ba!
Granma.
Kuban hobe lukete
hauxe hausnartzea:
komunikatzea ez da
adoktrinatzea.
Homero.
Odisean poetak
argi zuen esan:
Eztitasunez apal
mintzo dira plazan
gero gurtu ditzaten
jainko handi gisan.
Koktela.
Helaraztea koktel
bat balitz bezela,
ez ahaztu osagai
asko behar dela
ta aho bakoitzean
aldatzen direla.
Zutoinak.
Komunikatzen dugu
edozein txokotan,
hizketan zein isilik
esna eta lotan,
baina trebatu behar da
gogor jardun hortan,
mezu positiboak
zabaldu asmotan.
ERRETORIKA OINARRI
Kodea, hitza aizkora baino arma hobea.
Pertsuasioa, egia ongi komunikatzen duenaren ofizioa.
Egunkaria, Berria erantzun masibo bihurtu zuen astinaldia.
Ibarretxe, sinesgarritasun falta mezu askoren espetxe.
Intxaurrak, batzuk astintzaileak eta beste batzuk intxaur lapurrak.
Hitza, protokolo hau da giltza:
– Inventio: ideia landua zimendu bada, arrakasta ondorio.
– Dispositio: ideien antolaketa txarra, komunikazioaren arerio.
– Elocutio: Hitz egokienak hautatzeak ideiari lagundu egiten dio.
– Memoria: buruz ikasi hitzaldi gogoangarria
– Actio: erabili tonu, gorputz eta imintzio.
Marcos, erretorikaren erabiltzaile zorrotz.
EZLN.
Nahiz eta hitza arma ona den
egoki erabiltzean,
gauza berririk ezin da esan
modu berririk ezean.
Semantika: lengoaiak iradokitzen du gure politika.
Kultura: gureak badu bestela komunikatzeko beharrezko oinarri hura.
Maskara: ikus gaitzaten katamaloarekin ibiltzen gara.
Desafioa.
Zerbait berria esatea,
zerbait ezberdin esatea,
agintariei aurre egitea,
gauzak bestela egitea.
Goikoaren arauak haustea.
Trikua. Edonondik hartuta ere, beti kontu delikatua.
Goldea.
Hain erosoak ez diren gauzei
pasa ezkero goldea,
iritsiko da sekula uzta
jasotzeko tenorea.
Politika.
Politikan ez da gauza politikan.
Zu zeu ere politika izan zaitezke.
Don’t hate the media, become the media.
Globalki pentsatu, lokalki jardun.
Russel.
Norbere kabuz aurkitzen diren
deskubrimendu den-denak
izaten dira besteen artean
inoiz ahazten ez direnak.
Iletrismoa, ignorantziaren terrorismoa.
Hezi gabeak dauka hesi gehien.
Garapena.
Analfabeto funtzionalak
asko dira Amerikan
teknologia eta kultura
ez datoz bat dinamikan.
Espainia. Ikus garapena.
Euskaldunok. Gutxiago, eta analfabeto funtzionalen kasuan, nahiago.
Sintesi-ahalmena, ez hitz bitan esan bakarren esan daitekeena.
Askotarikoa. Zenbat eta iturri gehiago, ura orduan eta garbiago.
Protagonistak. Heroiak ala terroristak?
Kaplun. Igorlea + hartzailea = mintzaidea
Heziketa. Komunikatzen ikasi ezean, hitzak hats hots hutsean.
Eztabaida. Katartikoa da! Ez da! Bai da! Ez da! Bai da!
Gubern.
– Sedentarismoa.
– Muga ekonomiko eta kulturalen sendotze irmoa.
– Gizarte-kontrola eta zentsura hazteko asmoa.
Demokrazia. Bestelako komunikazioa.